Zieleni nie zabraknie

Zieleni nie zabraknie
piątek, 5 ipca 2019 r.

W dzisiejszych Nowościach możecie przeczytać obszerny artykuł o tym, jak będzie zagospodarowana zieleń w rejonie pl. Rapackiego....

Zieleni nie zabraknie

W dzisiejszych Nowościach możecie przeczytać obszerny artykuł o tym, jak będzie zagospodarowana zieleń w rejonie pl. Rapackiego:
 
Trwają prace przy przebudowie okolic pl. Rapackiego. Na ul. Chopina i Wałach gen. Sikorskiego powstaje uzbrojenie terenu i ruszają roboty brukarskie. Ostatnim etapem realizacji będzie urządzenia terenów zielonych w obrębie inwestycji.

- Obecnie na ul. Chopina wykonawca kładzie kanalizację deszczową i gazową, a także wykonuje wzmocnienie podłoża pod część drogową i torową. Na Wałach gen. Sikorskiego wykonywana jest podbudowa jezdni i są układane kamienne krawężniki. W przyszłym tygodniu ruszą prace przy budowie miejsc parkingowych przy Collegium Maius i podbudowach konstrukcyjnych pod torowisko. Z kolei na ul. Chopina od poniedziałku rozpocznie się układanie wodociągu, a tam, gdzie już można – nawierzchni z kamiennej kostki - mówi kierownik budowy z firmy Balzola, Wojciech Kulpiński.

Plac Rapackiego zyska nowe oblicze w ramach projektu „Przebudowa układu torowo-drogowego w ul. Wały gen. Sikorskiego i al. Jana Pawła II wraz z budową pasa tramwajowo-autobusowego w Toruniu – BiT-City II”. Inwestycja obejmie przebudowę istniejących torowisk tramwajowych wzdłuż ulic: Chopina, al. św. Jana Pawła II, Wały gen. Sikorskiego oraz Kraszewskiego i Czerwona Droga, a także budowę nowego odcinka torowiska łączącego pl. Artylerii Polskiej i pl. Niepodległości wraz z infrastrukturą towarzyszącą. W al. św. Jana Pawła II powstanie nowoczesny węzeł przesiadkowy integrujący transport autobusowy z tramwajowym. Przeprowadzona zostanie również kompleksowa przebudowa układu drogowego w obrębie modernizowanych torowisk. Wartość robót budowlanych wraz z projektowaniem to niemal 66,9 mln zł brutto.

Przebudowa rejonu placu Rapackiego była trzykrotnie poddana konsultacjom społecznym (w 2013, 2016 i 2017 r.), podczas których uczestnicy zgłosili uwagi co do terenów zielonych. Wnioskowali m.in. o wykonanie tzw. „zielonego torowiska”, co zostało uwzględnione w projekcie i zostanie zrealizowane oraz o zmniejszenie ilości likwidowanej zieleni. Dzięki pracom projektowym i uzgodnieniom dokonano korekt przebiegu jezdni, ścieżek rowerowych i chodników tak, aby ominąć możliwie dużą liczbę drzew i udało się dodatkowo, poprzez korektę założeń koncepcyjnych, uratować wówczas 34 lipy. 

Podczas konsultacji mieszkańcom Torunia przedstawiono trzy możliwe warianty rozwiązań torowo-drogowych. To mieszkańcy zadecydowali o wyborze koncepcji, na podstawie której powstał projekt. Co ważne, właśnie w realizowanym wariancie przewidziano największą powierzchnię terenów zielonych.

W sumie na terenie całej inwestycji, czyli na al. św. Jana Pawła II, pl. Niepodległości, ul. Chopina, Kraszewskiego, Czerwona Droga i Wałach gen. Sikorskiego, zinwentaryzowano 229 drzew. Zinwentaryzowane drzewa rosną w bliskim sąsiedztwie pasa drogowego drogi krajowej nr 15, która jest arterią komunikacyjną o bardzo dużym natężeniu ruchu. Drzewa rosnące w arterii najbliższej jezdni mają bardzo niesprzyjające warunki siedliskowe i są w większym stopniu narażone na zachorowanie. Na wielu drzewach występuje różnego stopnia zaawansowania posusz w koronie oraz wypróchnienia, uszkodzenia pni i odziomków. Drzewa rosnące wzdłuż al. św. Jana Pawła II często mają zdeformowane korony ze względu na przebiegającą w bezpośredniej bliskości sieć trakcyjną. Część jest zaatakowana przez szkodniki i pasożyty. Na wielu z nich zaobserwowana została rozszczepka pospolita – grzyb rosnący na martwym drewnie co świadczy o ich stanie agonalnym. Oceny wykonane przed dendrologów wskazują, że drzewa rosnące najbliżej jezdni nie wykażą dłuższej żywotności.

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców, prezydent Torunia polecił przeprowadzenie ponownych analizmających na celu ustalenie, czy i ile jeszcze drzew można wyłączyć z wycinki. Wstępnie ustalono, że prawdopodobnie kilkanaście drzew przeznaczonych pierwotnie do wycinki uda się jeszcze zachować. Ponadto trwają także powtórne analizy możliwości zakwalifikowania do przesadzenia dodatkowych drzew.

Obecny bilans wygląda następująco:

• do wycinki przy al. św. Jana Pawła II – 52 drzewa, z czego 43 drzewa są w złym stanie zdrowotnym;
• do przesadzenia przy al. św. Jana Pawła II - 9 drzew;
• do wycinki przy ul. Chopina i Wały gen. Sikorskiego - 18 drzew.

Drzewa zakwalifikowano do wycięcia na podstawie ekspertyzy dendrologicznej, w uzgodnieniu z Wydziałem Środowiska i Zieleni Urzędu Miasta Torunia oraz Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Część z nich jest obumarła lub w złym stanie zdrowotnym, z licznymi wypróchnieniami i posuszem w koronach i zagrażają one bezpieczeństwu.

Drzewa zakwalifikowane do przesadzenia to te, które mają szanse przyjąć się w nowym miejscu. Są to głównie drzewa młode, gdyż mają większe szanse regeneracji, stymulowania budowy tkanki przyrannej, tworzenia barier kompartymentacyjnych i adaptacji do nowego siedliska.

Mając na uwadze troskę o środowisko, prezydent Torunia polecił wykonanie kolejnej ekspertyzy dendrologicznej, która odpowie na pytanie, czy uda się ocalić jeszcze kolejne drzewa. Będzie ona zawierała ogólną ocenę dokumentacji (projektu i inwentaryzacji), szczegółową (techniczną) ocenę drzew zakwalifikowanych do przesadzenia, ogólną ocenę wizualną drzew przeznaczonych do usunięcia z ustaleniem, czy jakieś drzewo nie nadaje się do przesadzenia (określenie zdatności drzewa do przesadzenia z uzasadnieniem), dokumentację fotograficzną.

Wycinka nikogo nie cieszy, ale czasami, przy realizacji nowych inwestycji, jest niestety niezbędna. Zawszetowarzyszą jej jednak nasadzenia kompensacyjne. Oczywiście tak będzie również na al. św. Jana Pawła II i pozostałych terenach objętych przebudową. Wbrew krążącym od kilku tygodni opiniom, po przebudowie pl. Rapackiego nie zamieni się w betonową pustynię. Drzew, krzewów i trawników nie zabraknie.

W ramach nasadzeń zastępczych planowane jest nasadzenie 84 drzew odpornych na suszę, zanieczyszczenie powietrza i inne niekorzystne warunki. Z tego na al. św. Jana Pawła II, Czerwonej Drodze, Kraszewskiego i pl. Niepodległości pojawią się 63 nowe drzewa. Wśród planowanych do nasadzenia gatunków są: jarząb mączny (16 szt.), jarząb szwedzki (15 szt.), głóg pośredni (11 szt.), lipa drobnolistna (27 szt.), buk pospolity (5 szt.), śliwa wiśniowa (1 szt.), jarząb brekinia (1 szt.), klon czerwony (8 szt.). Drzewa będą nasadzane w bezpośrednim sąsiedztwie ulic, na których prowadzona jest inwestycja.Dobór gatunkowy nie jest przypadkowy, zaproponowane drzewa dobrze znoszą warunki miejskie.

Poza nasadzeniami zastępczymi w ramach inwestycji, kolejne co najmniej 80 drzew będzie nasadzonych w nieco dalszej odległości. Nasadzenia te zostaną sfinansowane z budżetu miasta na rozwój terenów zieleni w Toruniu.

Ponadtozostanie nasadzonych 5232krzewów i zostaną zagospodarowane wszelkie tereny zielone w zasięgu, np. trawniki. Powstaną również dwa odcinki zielonego torowiska o łącznej powierzchni ok. 980 m², co przyczyni się do zwiększenia powierzchni biologicznie czynnej. Oprócz podstawowego waloru estetycznego zielone torowiska wpłyną na poprawę stanu środowiska naturalnego. Dzięki zastosowanej konstrukcji i nawierzchni roślinnej torowisko takie będzie ograniczało drgania i hałas oraz absorbowało pyły z ulicznego powietrza. Zatrzyma też wilgoć, dzięki czemu zminimalizuje efekt tzw. miejskiej wyspy ciepła.

Na zintegrowanym, autobusowo-tramwajowym węźle przesiadkowym w al. św. Jana Pawła II, powstanie także tzw. „zielony przystanek”. Obydwie wiaty przystankowe będą na całej długości obsadzone szybko rosnącymi pnączami. Dodatkowa - poza planowanymi nasadzeniami drzew i krzewów, urządzeniem trawników i zielonego torowiska - zieleń będzie pełniła nie tylko funkcję estetyczną, ale dawała ochronę przed  promieniami słonecznymi i pochłaniała zanieczyszczenia powietrza generowane przez ruch drogowy. Wstępna koncepcja jest już opracowana, a obecnie trwają prace nad uszczegółowieniem rozwiązań, które mogą zostać zastosowane.

Powierzchnia terenów zielonych, które powstaną przy realizacji projektu, wyniesie około 13,4 tys. m2.

Obecnie wzdłuż al. św. Jana Pawła II biegną, po obu stronach, dwa szpalery drzew. Co istotne, wyciąć planuje się głównie drzewa rosnące w pierwszym rzędzie od strony jezdni. Takie działanie sprawi, że nowo powstałe chodniki i ścieżki rowerowe pozostaną zacienione, gdyż nowy kształt jezdni spowoduje przesunięcie jej krawędzi w sąsiedztwo drugiego rzędu drzew. Tym samym funkcja alei zostanie zachowana, a przechodnie i rowerzyści będą mogli korzystać z cienia drzew. Zgodnie z projektem nasadzeń w miejscach, gdzie będzie to możliwe, zostanie dosadzony drugi rząd drzew.

Nie należy się także martwić tym, że stare, w złym stanie zdrowotnym drzewa zostaną zastąpione nowymi. Zastąpienie starszych drzew nasadzeniami kompensacyjnymi jest uzasadnione w aspekcie długoterminowej polityki zarządzania zielenią miejską. Lipy znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie jezdni to drzewa sadzone w latach 30tych ubiegłego wieku. Wprowadzone zostały wówczas do przestrzeni miejskiej jako drzewa o niewielkich parametrach i pozostawały w środowisku przez ponad 80 lat. Polityka urządzania terenów zieleni nowoczesnych miast europejskich polega na kompleksowej ich przebudowie polegającej na zastępowaniu drzew w złym stanie biologicznym nowymi jednorodnymi nasadzeniami.